Kiêng cữ sau sinh mổ: Những điều sản phụ BẮT BUỘC cần thực hiện để nhanh chóng phục hồi sức khỏe

Tất cả những người phụ nữ sau sinh dù là sinh thường hay sinh mổ thì cũng đều nên kiêng cữ. Theo ví von, phụ nữ đau đẻ như gãy 20 cái xương sườn, việc sinh nở là quá trình đau đớn không gì diễn tả được, khiến cơ thể người phụ nữ yếu đi rất nhiều. Do đó sau khi sinh cần phải nghỉ ngơi và kiêng cữ để hồi phục những tổn thương khi sinh nở.

Việc kiêng cữ sau sinh mổ là điều vô cùng quan trọng mà mọi sản phụ đều cần thực hiện

Đặc biệt, với phụ nữ mổ đẻ thì vết mổ rất dài và sâu nên sẽ gây đau đớn và cần một thời gian để lành lại vết mổ. Nếu không kiêng khem cẩn thận, thì sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy có thể kể đến như sau:

• Dễ bị hậu sản, sức khỏe suy giảm 

• Bị đau lưng, nhức mỏi người, đau đầu, mệt mỏi

• Bị thiếu máu, không có đủ năng lượng

• Tâm trạng bất ổn, dễ bị trầm cảm sau sinh

• Lâu lành vết mổ, thậm chí bị nhiễm trùng, dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm hơn

Hậu quả của việc không kiêng cữ sau sinh đó là sức khỏe người mẹ sẽ ngày càng suy giảm, và sẽ thấy rõ dần theo thời gian hoặc khi thay đổi thời tiết, do đó mẹ cần phải thật chú ý không được chủ quan nhé! 

Sản phụ cần có nhiều thời gian ở cữ để phục hồi sức khỏe sau sinh mổ

Theo quan niệm dân gian, các mẹ cần kiêng cữ đủ 100 ngày. Còn hiện nay theo các bác sĩ thường khuyên mẹ nên kiêng cữ trong 42 ngày sau sinh mổ là tốt. Còn nếu ai kiêng kem được nhiều hơn thì càng có nhiều thời gian để hồi phục, chăm sóc sức khỏe hơn. Chuyện kiêng cữ sau sinh mổ còn phụ thuộc vào cơ địa của từng người mẹ có nhanh lành vết mổ hay không, sức khỏe của mẹ như nào mà có quyết định phù hợp.

Sau khi ở bệnh viện về nhà là cả một quá trình tự chăm sóc và theo dõi sức khỏe sau sinh, do đó, các mẹ cần phải lưu ý thực hiện chế độ kiêng cữ sau sinh mổ đúng cách và khoa học. Để đảm bảo nhanh chóng hồi phục sức khỏe, tránh những tổn thương sau này. Cụ thể:

Những kiêng cữ sau sinh mổ mẹ phải ghi nhớ để tốt cho sức khỏe

Sau sinh mổ nên ăn gì và kiêng gì là điều mà không phải ai cũng biết, đặc biệt là các bà mẹ sinh con lần đầu. Dưới đây là danh sách chi tiết các thực phẩm nên ăn và không nên ăn mà mẹ cần chú ý: 

Danh sách các thực phẩm kiêng cữ sau sinh mổ

Sau khi mổ lấy thai, ruột của sản phụ sẽ bị kích ứng, khả năng tiêu hóa kém hơn. Đồng thời do có vết mổ cần thời gian lành lại, nên các mẹ cần phải chú ý lựa chọn các thực phẩm ăn uống để không ảnh hưởng tới vết mổ, đồng thời không ảnh hưởng tới sức khỏe sau sinh. Vậy sinh mổ kiêng những gì? Dưới đây là các thực phẩm mà mẹ tuyệt đối cần kiêng để đẩy nhanh quá trình hồi phục sức khỏe:

Sản phụ sau sinh mổ cần kiêng nhiều thực phẩm để nhanh lành vết thương

• Những thực phẩm có tính hàn như cua, ốc, rau đay,…gây ức chế sự ngưng tụ của máu sau phẫu thuật,vì thế sẽ khiến vết mổ lâu liền da.

• Đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng,… khiến vết mổ chậm lành, viêm nhiễm, sưng đỏ và gây sẹo lồi

• Những loại thực phẩm có sắc tố đen sẽ có khả năng khiến vết sẹo trở nên sâu hơn. 

• Thực phẩm gây khó tiêu, đầy hơi như thực phẩm nhiều dầu mỡ, da gà, da vịt, móng giò, thịt mỡ, đồ chiên rán,...

• Hạn chế những thực phẩm và các gia vị cay nóng như ớt hay hạt tiêu,…  làm ảnh hưởng tới sữa và khiến dạ dày khó chịu

• Không nên ăn thực phẩm tái, sống, đồ lạnh

• Sản phụ bị cao huyết áp hạn chế ăn mặn

• Không ăn các loại đồ chua như xoài, cóc, khế, me,... 

• Không dùng các thực phẩm có chứa chất kích thích: cà phê, nước tăng lực, nước ngọt nhân tạo, nước ngọt, thuốc lá, bia, rượu,...

• Các thực phẩm gây đầy hơi: Sữa đậu nành, tinh bột nhiều, dưa muối,..

Sau sinh mổ nên ăn gì?

Bên cạnh những thực phẩm cần kiêng, thì các mẹ cần bổ sung các thực phẩm có lợi cho sức khỏe để vừa nhanh hồi phục, vừa đảm bảo chất lượng sữa cho bé phát triển. Dưới đây là một số món ăn tốt cho sản phụ sau sinh mổ:

Bổ sung một số thực phẩm tốt cho sức khỏe sau sinh mổ để cung cấp năng lượng, và nhanh chóng lành vết thương

• Thực phẩm bổ máu như thịt đỏ (thịt bò), lòng đỏ trứng, bí đỏ giúp sản phụ nhanh chóng sản sinh lại lượng máu bị mất trong quá trình mổ đẻ, phòng chống thiếu máu sau sinh

• Bổ sung các các loại thịt lợn, thịt gà, cá chép, phomai, các loại đậu,... giàu đạm để đáp ứng nhu cầu protein của cơ thể

• Thực phẩm giúp co dạ con nhanh: Nên ăn nhiều rau ngót để đẩy sản dịch, co hồi dạ con. 

• Thực phẩm giúp nhanh lành sẹo, trị táo bón: Nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả giàu vitamin, chất xơ như cam, bưởi, chuối, nho, khoai lang, rau xanh

• Bổ sung tinh bột: Cơm trắng, bánh mì, ngũ cốc, gạo lứt,... cung cấp năng lượng cho mẹ

• Thực phẩm giàu vitamin E để nhanh liền sẹo như: hạnh nhân, lạc, dầu thực vật, rau bina, bông cải xanh

• Đường đỏ: dễ tiêu hóa, giảm đau và lợi sữa

• Bổ sung viên uống vitamin tổng hợp sau sinh để cung cấp đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết.

• Một số món ăn tăng lượng sữa sau sinh mổ: cháo thịt bò, cháo móng giò đu đủ xanh,..

• Thường xuyên thay đổi thực đơn để kích thích ăn ngon miệng. 

• Nên tận dụng gừng và nghệ trong thức ăn để giúp làm ấm cơ thể và tăng cường miễn dịch

• Bổ sung ít nhất 2 lít/ngày để tránh tình trạng thiếu nước sau sinh. 

• Uống thêm sữa, ngũ cốc, sữa chua, phô mai để được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.

Sinh mổ cần kiêng cữ nhiều hơn sinh thường và thời gian hồi phục lâu hơn, do đó mẹ hãy cẩn trọng từ việc vệ sinh, hoạt động, ăn uống. Dưới đây là những kinh nghiệm sau sinh mổ mẹ cần nhớ! 

Không giống như sinh thường, phụ nữ sau sinh mổ cần phải lưu ý:

Những hoạt động mà sản phụ sau sinh mổ nên làm

• Ngày đầu sau mổ chỉ uống nước lọc (càng nhiều càng tốt để thải thuốc ra ngoài) đến khi xì hơi được mới được ăn cháo loãng. Khoảng 3,4 ngày sau sinh mổ, sản phụ có thể ăn ít cơm, rau củ quả. 

• Cho con bú sớm hoặc vắt sữa để tránh bị mất sữa. Trước và sau khi cho con bú nên lau đầu ti bằng nước ấm thật sạch sẽ để đảm bảo vệ sinh, tránh vi khuẩn tích tụ.

• Tránh ngồi dậy trong vòng 12 tiếng đầu để không làm ảnh hưởng tới vết mổ và tránh tụt huyết áp. Sau 24 giờ nên dậy tập đi lại nhẹ nhàng để lưu thông khí huyết, tránh bị dính ruột. Nếu sức khỏe yếu chưa thể đứng dậy tập đi được thì mẹ hãy nhớ khi nằm thỉnh thoảng thay đổi tư thế, massage chân, tay để lưu thông máu.

• Nên theo dõi tình trạng tiểu tiện và đại tiện sau sinh để kịp thông báo cho bác sĩ nếu thấy bất thường

• Vệ sinh âm đạo sạch sẽ bằng nước đun sôi để ấm.

• Tắm gội khi vết mổ đã khô. Dùng nước ấm và tắm trong khoảng 5-10 phút nơi kín gió, cẩn thận chỗ vết mổ, tránh nước vào vết mổ, và nhớ lau thật khô vết mổ tránh nhiễm trùng.

• Nghỉ ngơi đầy đủ để nhanh lại sức.

• Nên nằm nghiêng để giảm cảm giác đau hơn so với nằm ngửa.

• Nên giữ ấm cơ thể: Sinh vào mùa đông cần mặc quần áo dài tay, tất, mũ giữ ấm cơ thể. Đối với mẹ sinh mổ vào mùa hè nên mặc đồ rộng rãi, thấm hút mồ hôi, dù mặc đồ ngắn nhưng vẫn phải mang tất để khi đi dưới nền nhà không bị lạnh chân.

Theo kinh nghiệm ở cữ sau sinh mổ, mẹ cần lưu ý các điều kiêng cữ sau sinh mổ sau để hồi phục sức khỏe một cách tốt nhất. Cụ thể như sau: 

Mẹ sinh mổ nếu không kiêng khem đầy đủ sẽ dễ ảnh hưởng tới sức khỏe

• Không ăn quá no: Sau khi mổ, thành ruột và thành dạ dày bị tác động dẫn tới hoạt động tiêu hóa kém, nếu ăn quá no sẽ khiến thức ăn tích tụ nhiều chậm tiêu hóa dễ gây tình trạng táo bón. Đồng thời dạ dày phình to còn gây áp lực lên da bụng khiến vết mổ bị căng, đau, rỉ máu.

• Không nằm ngửa: Đối với mẹ sinh mổ thì ngay sau sinh nên nằm ngửa để ổn định vết mổ. Còn sau khoảng 6 giờ hết thuốc tê hãy nằm nghiêng bởi nếu nằm ngửa sẽ khiến tử cung co thắt mạnh gây đau đớn. Nên kê thêm gối mỏng sau lưng để cảm thấy dễ chịu hơn mẹ nhé.

• Không ngủ quá nhiều: Ngủ nhiều không vận động sẽ khiến nước ối, sản dịch tích tụ nhiều ở tử cung gây hại. Hãy vận động, đi lại nhẹ nhàng để tránh tắc ruột và các mạch máu.

• Không tắm nước lạnh hoặc khiến cơ thể bị lạnh: Sau khi sinh cơ thể sản phụ rất yếu, dễ nhiễm lạnh nên cần tuyệt đối kiêng tắm nước lạnh, uống nước đá, thay vào đó là dùng nước ấm để tránh tổn thương cơ thể. 

• Không vận động mạnh: Nếu bạn vận động mạnh sẽ khiến vết mổ bị tổn thương thêm, lâu lành. Chỉ nên vận động tay chân nhẹ nhàng để máu lưu thông tốt

• Không làm việc quá sớm: Sau khi sinh mẹ cần phải tập trung nghỉ ngơi để hồi phục sức khỏe, không nên tham công tiếc việc, làm việc sớm nhất là các công việc nặng, việc ngoài trời,.. vì sẽ khiến mẹ bị stress, mất sữa, đau lưng, vết mổ lâu lành, dễ ốm

• Kiêng ăn đồ tanh, dầu mỡ, đồ cay nóng, rượu, bia, cà phê, hút thuốc lá: Hệ tiêu hóa của mẹ sau sinh bị suy yếu nên nếu ăn những đồ này sẽ trở thành gánh nặng cho dạ dày, gây đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, làm co thắt dạ dày đau vết thương. Ngoài ra chúng còn ảnh hưởng tới chất lượng sữa, gián tiếp gây hại cho hệ tiêu hóa của trẻ. 

• Không quan hệ sớm: Rất nhiều người thắc mắc sinh mổ kiêng quan hệ bao lâu? Theo khuyến cáo, phụ nữ sau sinh mổ sau 4-6 tuần mới nên quan hệ tình dục trở lại vì vết mổ cần thời gian để hồi phục và cơ thể của sản phụ cũng cần thời gian để ổn định. Nếu quan hệ sớm sẽ dễ khiến giãn vết thương, gây đau tử cung, đau vết mổ và lâu lành vết mổ. Hoặc có thể dễ bị viêm nhiễm do cơ quan sinh sản đang bị suy yếu.

• Không suy nghĩ tiêu cực: Sau khi sinh nếu mẹ hay suy nghĩ tiêu cực, xúc động, hay khóc sẽ dễ bị ảnh hưởng tới tinh thần, trầm cảm, gây mất sữa. 

• Kiêng nịt bụng (gen bụng): Việc nịt bụng sớm sẽ gây hại cho vết mổ và các cơ quan trong ổ bụng, chèn ép vết mổ khiến vết mổ bị bí hơi, dễ bị viêm, nhiễm khuẩn, máu huyết khó lưu thông. Chỉ nên nịt bụng khi vết mổ đã lành và cơ thể mẹ đã hoàn toàn khỏe mạnh.

• Kiêng thức đêm: Sau sinh nếu phải thức đêm nhiều sẽ dẫn mẹ rơi vào trạng thái mất ngủ, căng thẳng dễ dẫn tới trầm cảm, ít sữa, mất sữa, mệt mỏi, sức khỏe suy giảm,...Do đó trong thời gian ở cữ hãy nhờ sự trợ giúp của người thân chăm sóc để mình có được thời gian nghỉ ngơi nhiều nhất nhé! 

Sau sinh mổ, mẹ cần theo dõi thật kỹ các dấu hiệu bất thường của cơ thể để có thể xử lý kịp thời, tránh nguy hiểm tới sức khỏe. Cụ thể: 

Nếu có bất thường về sức khỏe, vết mổ đẻ thì sản phụ cần đi khám ngay để tránh nguy hiểm

• Sốt: Sau sinh mổ, một số sản phụ sẽ có biểu hiện sốt do phản ứng của cơ thể, lúc này cần uống nhiều nước và quan sát. Nếu sốt cao kéo dài không cải thiện thì nên đi khám để phòng ngừa nhiễm trùng vết mổ.

• Sản dịch: Vài ngày sau sinh mổ bị ra sản dịch là dấu hiệu bình thường sản phụ không cần phải lo lắng. Sản dịch sẽ có màu đỏ tươi, lượng máu dần ít đi và chuyển sang màu hồng, màu nâu, màu hơi vàng hoặc không màu. Trong trường hợp đã hết sản dịch hoặc sản dịch đã đến giai đoạn không màu mà tự nhiên lại ra máu đỏ tươi thì mẹ cần đi khám ngay vì nguy cơ băng huyết hoặc nhiễm trùng hậu sản

• Vết mổ sưng, đau, tiết dịch: Sau sinh mổ, mẹ cần chú ý giữ vết mổ khô và sạch để nhanh lành và tránh nhiễm trùng. Nếu phát hiện vết mổ bị sưng tấy đau nhức, tiết dịch vàng thì đây là dấu hiệu nguy hiểm cần đi khám ngay

Trên đây là tất tần tật các kiến thức về kiêng cữ sau sinh mổ từ A-Z mà sản phụ cần phải nắm được và thực hiện để nhanh phục hồi sức khỏe. BIBIBO chúc tất cả các mẹ luôn có được một sức khỏe thật tốt để chăm sóc bé yêu nhé! 

Nguồn: https://bibibo.com.vn/